Sosyal Fayda İçin İletişim Derneği Tüzüğü

Madde 1: Derneğin Adı ve Merkezi

Derneğin adı Sosyal Fayda İçin İletişim Derneği’dir. Derneğin kısa adı SoFİ olarak anılacaktır. Derneğin merkezi İstanbul’dadır. Şubesi açılmayacaktır.

Madde 2: Derneğin amacı ve bu amacı gerçekleştirmek için dernekçe sürdürülecek çalışma konuları ve biçimleri ile faaliyet alanı

2.1 Derneğin Amacı

Dernek, sivil toplum kuruluşlarının, aktivistlerin, yerel yönetimlerin, sanatçıların ve sanat kurumlarının iletişim kapasitesini artırmak, yeni medya araçlarını doğru ve etkili biçimde kullanmalarını sağlamak amacıyla kurulmuştur.

Kültür, ekoloji, insan hakları, ifade özgürlüğü gibi alanlarda hak temelli iletişimin yaygınlaşmasını ve sivil toplumun iletişim kapasitesinin güçlendirilmesini savunan kişileri bir araya getirir.

Aşağıda sıralanan amaçları gerçekleştirmek için sosyal fayda üreten sivil toplum kuruluşları ve iletişim organlarını destekler, ortak projeler planlar ve yürütür.

a) Toplumda iletişim ve medya okuryazarlığını artırmak, sivil toplumun bu konudaki kapasitesini artırmak,

b) Dezenformasyon ve manipülasyona karşı mücadele vermek, bu konuda yürütülen çalışmaları desteklemek, hak savunucularının farkındalığını artırmak,

c) Kültür, sanat, insan hakları, kentleşme, ekoloji, iklim krizi, toplumsal cinsiyet, ayrımcılık gibi alanlardaki sorunlara dikkat çekmek, medyanın farkındalığını artırmak ve sivil toplumun yeni medya kullanma becerisini geliştirmek,

d) Hak temelli iletişim araçlarını kullanmak, desteklemek, geliştirmek; yeni iletişim araçları oluşturulmasına ön ayak olmak,

e) Sosyal fayda sağlayacak projeleri geliştirmek, uygulamak, desteklemek; kültür ve bilgiye erişim hakkının savunuculuğunu yapmak,

f) Basın ve ifade özgürlüğü ile birey hak ve özgürlüklerini savunmak,

g) Yeni medya araçları ve sosyal medyanın doğru kullanımını desteklemek, yeni bir iletişim kültürünün hak temelli olarak inşası için çabalamak,

h) Toplumsal kutuplaşmanın ortadan kalkması için çalışmak, farklı sosyal kesimler arasında diyalog zemini oluşturmak için çabalamak,

i) Her türlü ayrımcılığa karşı çıkmak, tüm yurttaşların iletişim araçları, evrensel bilgi ve kültürel olanaklardan eşit ve özgür biçimde yararlanmasını savunmak.

2.2 Derneğin Çalışma Konuları ve Biçimleri

Dernek, amaçlarına ulaşmak üzere aşağıdaki çalışmaları yapar:

a) Daha etkin faaliyetler yürütebilmek ve çalışmalarını geliştirmek için araştırmalar yapmak ve yayınlamak,

b) Kurs, seminer, konferans, panel, atölye ve benzeri eğitim çalışmaları düzenlemek,

c) Amaçlarına uygun olarak gerekli bilgi, belge, doküman, yayınları temin etmek, gerektiğinde özel merkezler oluşturmak, amaçlarına uygun olarak bülten, broşür, gazete, dergi, kitap gibi basılı yayınlar ile sesli, görüntülü, elektronik yayınlar üretilmesini sağlamak, bu yayınları yayımlamak, yayımlatmak ya da desteklemek, yayınevi kurmak, internet web sitesi, CD, kaset, afiş, film yapmak, yapılmasını desteklemek, bu üretimleri gerçekleştirenlerle işbirlikleri yapmak, dernek amaçlarına uygun girişim ve üretimlere destek vermek,

d) Derneğin amaçları doğrultusunda sivil toplum kuruluşlarına ve aktivistlere proje oluşturma ve uygulamada yardımcı olmak, gerektiğinde teknik ve uzman desteği sağlamak,

e) İstanbul’daki merkezinin yanı sıra gerek gördüğünde farklı kentlerde sosyal fayda için iletişim merkezleri oluşturmak, çalışmaları için gerekli teknik araç ve gereçleri temin etmek,

f) Gerekli izinleri alma koşuluyla ihtiyaç duyduğunda yardım toplamak, yurt içinden ve yurt dışından bağış kabul etmek, koşullu ve koşulsuz vasiyetleri kabul etmek,

g) Tüzük amaçlarının gerçekleştirilmesi için ihtiyaç duyduğu gelirleri temin etmek üzere iktisadi ve ticari işletmeler kurmak ve işletmek,

h) Dernek faaliyetleri için ihtiyaç duyulan taşınır, taşınmaz mal satın almak, satmak, kiralamak, kiraya vermek ve taşınmazlar üzerinde her türlü ayni hakkı tesis etmek,

i) Amaçlarını gerçekleştirmek için 5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşlarıyla İlişkilerine Dair Kanun hükümleri saklı kalmak üzere, kamu kurum ve kuruluşlarıyla ilgili alanlarda ortak projeler yürütmek, yürütülen çalışmalara temsilcileri aracılığıyla katılmak,

j) Amaçlarını gerçekleştirmek için ulusal ve uluslararası kuruluşlarla bilgi alışverişinde bulunmak, amaçları doğrultusunda platformlar, koalisyonlar, koordinasyonlar ve diğer her türlü yasal ortaklıklar kurmak ve ortak çalışmalar yürütmek, gerek görüldüğünde vakıf, federasyon kurmak, kurulmuş vakıf ve federasyonlara üye olmak, uluslararası dernek ve kuruluşlarla proje bazında ortak çalışmalar yapmak ve yardımlaşmak,

k) Sivil toplum kuruluşlarının, hak savunucularının, akademisyenlerin, sanatçıların, sanat kurumlarının, medya organlarının, gazetecilerin, medya uzmanlarının bir arada çalışabileceği ve ortak üretimde bulunabilecekleri etkinlikler, ağlar, platformlar organize etmek,

l) Amaçlarına uygun araştırmalara destek vermek, gerektiğinde teknik araç gereç, mekan ve mentörlük desteği sağlamak,

m) Dernek üyeleri arasında ilişkilerin geliştirilmesi ve doğrudan fikir alışverişi sağlanması gibi amaçlarla yemekli toplantılar, konser, balo, tiyatro, sergi, spor, gezi ve eğlenceli etkinlikler gibi etkinlikler düzenlemek.

n) Hukuka, kamu düzeni ve kamu yararına aykırı işlem, eylem ve düzenlemeleri yargı yoluna taşımak, ihtilafların çözülmesini için başta dava ve şikayet yolu olmak üzere tüm hukuki yolları yetkili organları eliyle kullanmak, gerektiğinde avukata vekâlet vermek suretiyle işlerini vekil ile yürütmek, sözleşmeler ve protokoller hazırlamak, imzalamak, faaliyet konusu ile ilgili davalar açmak, açılmış olan davalara katılmak,

o) Derneğin amacına ve yapacağı işlere uygun olarak ilgili 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 113. Maddesi çerçevesinde, maddenin tanımladığı haklara dayalı olarak başta topluluk davaları olmak üzere mahkemelerde davalar açmak ve açılmış davalara katılmak.

2.3 Derneğin Faaliyet Alanı

Dernek sosyal alanda, yurt içinde ve yurt dışında faaliyet gösterir.

Madde 3: Üye Olma Hakkı ve Üyelik İşlemleri

a) Fiil ehliyetine sahip bulunan ve derneğin amaç ve ilkelerini benimseyerek bu doğrultuda çalışmayı kabul eden ve mevzuatın öngördüğü koşulları taşıyan her gerçek kişi bu derneğe üye olma hakkına sahiptir. Ancak, yabancı gerçek kişilerin üye olabilmesi için Türkiye’de yerleşme hakkına sahip olması da gerekir. Onursal üyelik için bu koşul aranmaz.

b) Üyelik Formunu doldurup imzalayarak gerekli belgeler ve dernek üyelerinden iki kişinin referansıyla Dernek başkanlığına yazılı olarak yapılacak üyelik başvurusu, Dernek Yönetim Kurulunca en çok otuz gün içinde üyeliğe kabul veya isteğin reddi şeklinde karara bağlanır ve sonuç yazıyla başvuru sahibine bildirilir. Başvurusu kabul edilen üye, bu amaçla tutulacak deftere kaydedilir. Üye, dernekler yönetmeliğinin bildirimini zorunlu kıldığı bilgilerle elektronik posta adresini Derneğe bildirmek zorundadır.

c) Derneğin asıl üyeleri, Derneğin kurucuları ile müracaatları üzerine Yönetim Kurulunca üyeliğe kabul edilen kişilerdir.

d) Dernek için fayda sağlayan, toplumdaki yeri ve eserleriyle derneğe önemli katkılarda bulunabilecek kişilere Yönetim Kurulu tarafından Onursal Üyelik unvanı verilebilir. Onursal üyelerin oy hakkı yoktur, istedikleri takdirde aidat verirler.

Madde 4: Üyelikten Çıkma

Üyeler diledikleri zaman istifa etme hakkına sahiptir. İstifa e-Devlet üzerinden gerçekleştirilir ya da yazılı olarak Yönetim Kurulu’na sunulur. İstifa Yönetim Kurulu’na ulaştığı anda gerçekleşmiş sayılır. İstifa etmek birikmiş geçmiş borçları sona erdirmez.

Madde 5: Üyelikten Çıkarılma

Dernek üyeliğinden çıkarılmayı gerektiren haller şunlardır:

Dernek tüzüğüne ve değerlerine aykırı davranışlarda bulunmak,
Verilen görevlerden sürekli kaçınmak, dernek organlarınca verilen kararlara uymamak,
En az iki hafta arayla yapılan iki yazılı uyarının ikincisinden itibaren en geç bir ay içinde üyelik aidatını ödememek,
Üye olma şartlarını kaybetmiş̧ olmak,
Derneğin ilke ve politika belgelerine aykırı davranışlarda bulunmak,
Dernekten yetki almaksızın derneği yükümlülük altına sokmak,
Derneğin diğer üyelerine karşı saldırgan veya hakaretamiz tutum ve davranışlar geliştirmek.

Yukarıdaki maddeler söz konusu olduğunda Yönetim Kurulu üyeye yazılı olarak durumu bildirir, üyenin 30 gün içinde yazılı savunma hakkı vardır. Ardından Yönetim Kurulu üyeliği devam ettirme ya da sona erdirme kararı alabilir. İstifa eden ya da üyelikten çıkarılan üyeler üye kayıt defterinden silinir, dernek malvarlığında hak iddia edemez.

Madde 6: Derneğin Organları

Derneğin organları aşağıda gösterilmiştir.

Genel Kurul,

Yönetim Kurulu,

Denetleme Kurulu.

Madde 7: Dernek Genel Kurulunun Kuruluş Şekli, Toplanma Zamanı ve Çağrı ve Toplantı Usulü

Genel Kurul, derneğin en yetkili karar organı olup; derneğe kayıtlı üyelerden oluşur. Genel Kurul 2 yılda bir Ekim ayı içerisinde Yönetim Kurulunca belirlenen gün, yer ve saatte toplanır.

Genel Kurul;

a) Bu tüzükte belirtilen zamanda olağan,

b) Yönetim veya Denetim Kurulunun gerekli gördüğü hallerde veya dernek üyelerinden beşte birinin yazılı başvurusu üzerine Yönetim Kurulunun çağrısıyla 30 gün içerisinde olağanüstü toplanır. Yönetim Kurulu, Genel Kurulu toplantıya çağırmazsa; üyelerden birinin başvurusu üzerine sulh hakimi, üç üyeyi Genel Kurulu toplantıya çağırmakla görevlendirir.

Genel Kurula Çağrı Usulü

Yönetim Kurulu, tüzüğe göre Genel Kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesini düzenler ve bu kişilere en az 15 gün önceden Genel Kurulun günü, saati, yeri ve gündemini duyurur. En az bir gazetede ilan edilmek veya yazılı ya da elektronik posta ile bildirilmek suretiyle toplantıya çağrılır. Çağrıda, çoğunluk sağlanamaması sebebiyle toplantı yapılamazsa, 2. toplantının hangi gün ve saatte, nerede yapılacağı da belirtilir. İki toplantı arasındaki süre 7 günden az, 60 günden fazla olamaz.

Genel Kurul, başka bir sebeple geri bırakılırsa, nedenleri de belirtilerek üyelere duyurulur. İkinci toplantının en geç 6 ay içinde yapılması zorunludur. İkinci toplantı için de ilk toplantıdaki çağrı usulleri geçerlidir. Genel Kurul bir defadan fazla geri bırakılamaz.

Genel Kurul Toplantı Usulü

Genel kurul, katılma hakkı bulunan üyelerin salt çoğunluğunun, tüzük değişikliği ve derneğin feshi hallerinde ise üçte ikisinin katılımıyla toplanır; çoğunluk sağlanamadığı için toplantı ertelenirse ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.

Genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesi toplantı yerinde hazır bulundurulur. Toplantı yerine girecek üyelerin resmi makamlarca verilmiş kimlik belgeleri, Yönetim Kurulu üyeleri veya Yönetim Kurulunca görevlendirilecek görevliler tarafından kontrol edilir. Üyeler, Yönetim Kurulunca düzenlenen listedeki adları karşısına imza koyarak toplantı yerine girerler.

Toplantı yeter sayısı sağlanmışsa durum bir tutanakla tespit edilir ve toplantı Yönetim Kurulu başkanı veya görevlendireceği Yönetim Kurulu üyelerinden biri tarafından açılır. Toplantı yeter sayısı sağlanamaması halinde de Yönetim Kurulunca bir tutanak düzenlenir. Açılıştan sonra, toplantıyı yönetmek üzere bir başkan ve yeteri kadar başkan vekili ile yazman seçilerek divan heyeti oluşturulur.

Dernek organlarının seçimi için yapılacak oylamalarda, oy kullanan üyelerin divan heyetine kimliklerini göstermeleri ve hazırun listesindeki isimlerinin karşılarını imzalamaları zorunludur. Toplantının yönetimi ve güvenliğinin sağlanması divan başkanına aittir.

Genel Kurulda, yalnızca gündemde yer alan maddeler görüşülür. Ancak toplantıda hazır bulunan üyelerin onda biri tarafından görüşülmesi yazılı olarak istenen konuların gündeme alınması zorunludur.

Genel Kurulda her üyenin bir oy hakkı vardır; üye oyunu şahsen kullanmak zorundadır. Onursal üyeler Genel Kurul toplantılarına katılabilir ancak oy kullanamazlar. Tüzel kişinin üye olması halinde, tüzel kişinin Yönetim Kurulu başkanı veya temsille görevlendireceği kişi oy kullanır.

Toplantıda görüşülen konular ve alınan kararlar bir tutanağa yazılır ve divan başkanı ile yazmanlar tarafından birlikte imzalanır. Toplantı sonunda, tutanak ve diğer belgeler Yönetim Kurulu başkanına teslim edilir. Yönetim Kurulu başkanı bu belgelerin korunmasından ve yeni seçilen Yönetim Kuruluna yedi gün içinde teslim etmekten sorumludur.

Madde 8: Genel Kurulun Oy Kullanma ve Karar Alma Usul ve Şekilleri

Genel Kurulda, aksi bir karar alınmamışsa, oylamalar açık olarak yapılır. Açık oylamada, Genel Kurul başkanının belirteceği yöntem uygulanır.

Gizli oylama yapılacak olması durumunda ise, toplantı başkanı tarafından mühürlenmiş kağıtlar veya oy pusulaları üyeler tarafından gereği yapıldıktan sonra içi boş bir kaba atılır ve oy vermenin bitiminden sonra açık dökümü yapılarak sonuç belirlenir.

Genel Kurul kararları, toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğuyla alınır. Tüzük değişikliği ve derneğin feshi kararları, toplantıya katılan üyelerin üçte iki çoğunluğuyla alınabilir.

Toplantısız veya Çağrısız Alınan Kararlar

Bütün üyelerin bir araya gelmeksizin yazılı katılımıyla alınan kararlar ile dernek üyelerinin tamamının bu tüzükte yazılı çağrı usulüne uymaksızın bir araya gelerek aldığı kararlar geçerlidir.

Bu şekilde karar alınması olağan toplantı yerine geçmez.

Madde 9: Genel Kurulun Görev ve Yetkileri

Genel Kurulun görev ve yetkileri aşağıda gösterilmiştir. Aşağıda yazılı hususlar Genel Kurulca görüşülüp karara bağlanır.

Dernek organlarının seçilmesi,
Dernek tüzüğünün değiştirilmesi,
Yönetim ve Denetim Kurulları raporlarının görüşülmesi ve Yönetim Kurulunun ibrası,
Yönetim Kurulunca hazırlanan bütçenin görüşülüp aynen veya değiştirilerek kabul edilmesi,
Derneğin diğer organlarının denetlenmesi ve gerek görüldüğünde haklı sebeplerle onların görevden alınması,
Üyeliğin reddi veya üyelikten çıkarma hakkında verilen Yönetim Kurulu kararlarına karşı yapılan itirazların incelenmesi ve karara bağlanması,
Dernek için gerekli olan taşınmaz malların satın alınması veya mevcut taşınmaz malların satılması hususunda yönetim kuruluna yetki verilmesi,
Yönetim Kurulunca dernek çalışmaları ile ilgili olarak hazırlanacak yönetmelikleri inceleyip aynen veya değiştirilerek onaylanması,
Dernek Yönetim ve Denetim Kurullarının kamu görevlisi olmayan başkan ve üyelerine verilecek ücret ile her türlü ödenek, yolluk ve tazminatlar ile dernek hizmetleri için görevlendirilecek üyelere verilecek gündelik ve yolluk miktarlarının tespit edilmesi,
Derneğin vakıf kurması,
Derneğin fesih edilmesi,
Üyelik aidatının belirlenmesi,
Yönetim Kurulunun diğer önerilerinin incelenip karara bağlanması,
Derneğin en yetkili organı olarak derneğin diğer bir organına verilmemiş olan işlerin görülmesi ve yetkilerin kullanılması,
Bu tüzükte yer almayan fakat mevzuatta Genel Kurulca yapılması hükme bağlanan görevleri yerine getirmek.

Madde 10: Yönetim Kurulunun Teşkili, Görev ve Yetkileri

Yönetim kurulu beş asıl ve beş yedek üye olarak Genel Kurul tarafından seçilir.

Yönetim Kurulu, tüm üyelerin haberdar edilmesi şartıyla her zaman toplantıya çağrılabilir. Yönetim Kurulu üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır ve kararlar toplantıya katılan üye tam sayısının salt çoğunluğu ile alınır.

Yönetim Kurulu asıl üyeliğinden istifa veya başka nedenle boşalma olduğu takdirde Genel Kurulda aldığı oy sırasına göre yedek üyeler göreve çağrılır.

Yönetim Kurulunun Görev ve Yetkileri

Yönetim Kurulu aşağıdaki hususları yerine getirir.

Derneği temsil etmek veya bu konuda kendi üyelerinden birine veya bir üçüncü kişiye yetki vermek,
Gelir ve gider hesaplarına ilişkin işlemleri yapmak ve gelecek döneme ait bütçeyi hazırlayarak Genel Kurula sunmak,
Derneğin çalışmaları ile ilgili yönetmelikleri hazırlayarak Genel Kurul onayına sunmak,
Genel Kurulun verdiği yetki ile taşınmaz mal satın almak, derneğe ait taşınır ve taşınmaz malları satmak, bina veya tesis inşa ettirmek, kira sözleşmesi yapmak, dernek lehine rehin ipotek veya ayni haklar tesis ettirmek,
Gerekli görülen yerlerde temsilcilik açılmasını sağlamak,
Genel kurulda alınan kararları uygulamak,
Her faaliyet yılı sonunda derneğin işletme hesabı tablosu veya bilanço ve gelir tablosu ile Yönetim Kurulu çalışmalarını açıklayan raporunu düzenlemek, toplandığında Genel Kurula sunmak,
Bütçenin uygulanmasını sağlamak,
Derneğe üye alınması veya üyelikten çıkarılma hususlarında karar vermek,
Derneğin amacını gerçekleştirmek için yetkisi dahilinde her çeşit kararı almak ve uygulamak,
İktisadi işletme kurulmasına karar vermek,
Ücretli eleman istihdam etmek, işine son vermek ve bu personeli denetlemek,
Gerek duyduğunda danışma grupları veya üyeleri arasından çalışma grupları kurmak ve kaldırmak,
Mevzuatın kendisine verdiği diğer görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak,
Derneğin federasyona katılması ve ayrılmasını kararlaştırmak,
Derneğin uluslararası faaliyette bulunması, yurt dışındaki dernek ve kuruluşlara üye olarak katılması veya ayrılmasına karar vermek.

Madde 11: Yönetim Kurulu'nun Görev Dağılımı

Yönetim kurulu ilk toplantısında görev bölümü yaparak kendi arasında bir başkan, bir başkan yardımcısı, bir genel sekreter ve bir sayman seçer. Başkan, yönetim kurulunu yönetir ve derneği temsil eder. Başkanın olmadığı durumlarda yönetim kuruluna başkan yardımcısı başkanlık eder. Yönetim kurulu, başkanlığın boşalması halinde, yeni başkanını seçer. Genel sekreter, dernek yönetim kurulunun kararlarının uygulanmasını sağlar, karar, evrak ve üye defterlerini tutar, yazışmaları yürütür, toplantı gündemlerini hazırlar, başkan ve başkan yardımcısının olmadığı hallerde derneği temsil eder. Sayman, derneğin mali işleriyle ilgilenir, gerekli kayıtları tutar. Derneğin parası ulusal bir bankada açılan hesapta bulundurulur, dernek hesabından para çekilmesi, yönetim kurulu kararı ile yetkilendirilen; dernek üyelerinden birinin ya da birkaçının münferiden ya da müştereken imzalarıyla olur.

Madde 12: Denetim Kurulunun Teşkili, Görev ve Yetkileri

Denetim Kurulu, üç asıl ve üç yedek üye olarak genel kurul tarafından seçilir. Denetim Kurulu asıl üyeliğinden istifa veya başka sebeplerden dolayı boşalma olduğu takdirde Genel Kurulda aldığı oy çokluğu sırasına göre yedek üyeler göreve çağrılır.

Denetim Kurulunun Görev ve Yetkileri

Denetim Kurulu; derneğin, tüzüğünde gösterilen amaç ve amacın gerçekleştirilmesi için sürdürüleceği belirtilen çalışma konuları doğrultusunda faaliyet gösterip göstermediğini, defter, hesap ve kayıtların mevzuata ve dernek tüzüğüne uygun olarak tutulup tutulmadığını, dernek tüzüğünde tespit edilen esas ve usullere göre ve bir yılı geçmeyen aralıklarla denetler ve denetim sonuçlarını bir rapor halinde Yönetim Kuruluna ve toplandığında Genel Kurula sunar.

Denetim kurulu, gerektiğinde Genel Kurulu toplantıya çağırabilir.

Madde 13: Derneğin Gelir Kaynakları

Derneğin gelir kaynakları aşağıda belirtilmiştir:

Üye aidatı: Üyelerden giriş ödentisi ve yıllık aidat alınır. Üyeliğe giriş ücreti, üye aidatına mahsup edilemez. Bu miktarları belirlemeye, artırma ve eksiltmeye Genel Kurul yetkilidir,
Derneğin amaç ve etkinlikleri ile ilgili hizmetlerin yerine getirilmesi ve çalışmaların istenilen hedeflere ulaştırılması için konu ile ilgili kuruluşlardan alınan giderlere katılım payı,
Gerçek ve tüzel kişilerin kendi istekleri ile derneğe yaptıkları bağış ve yardımlar,
Dernek tarafından tertiplenen çay ve yemekli toplantı, gezi ve eğlence, temsil, konser, konferans gibi faaliyetlerden sağlanan gelirler,
Eğitim, seminer, sempozyum, kurs ve sergi gelirleri,
Yardım toplama hakkındaki mevzuat hükümlerine uygun olarak toplanacak bağış ve yardımlar,
Derneğin, amacını gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğu geliri temin etmek amacıyla giriştiği ticari faaliyetlerden elde edilen kazançlar,
Derneğin mal varlığından elde edilen gelirler; mevduat faizi, repo, bono ve diğer mevduat gelirleri
Derneğin ilgili yasalar ve yönetmelikler çerçevesinde işbirliği yaptığı ulusal ve uluslararası kuruluşlardan ayni ve nakdi yardımlar,
Diğer gelirler.

Madde 14: Derneğin Defter Tutma Esas ve Usulleri ve Tutulacak Defterler

Defter tutma esasları;

Dernekte, işletme hesabı esasına göre defter tutulur. Ancak, yıllık brüt gelirin Dernekler Yönetmeliğinin 31. Maddesinde belirtilen haddi aşması durumunda takip eden hesap döneminden başlayarak bilanço esasına göre defter tutulur.

Bilanço esasına geçilmesi durumunda, üst üste iki hesap döneminde yukarıda belirtilen haddin altına düşülürse, takip eden yıldan itibaren işletme hesabı esasına dönülebilir.

Yukarıda belirtilen hadde bağlı kalmaksızın Yönetim Kurulu kararı ile bilanço esasına göre defter tutulabilir.

Derneğin ticari işletmesi açılması durumunda, bu ticari işletme için, ayrıca Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre defter tutulur.

Kayıt Usulü

Derneğin defter ve kayıtları Dernekler Yönetmeliğinde belirtilen usul ve esasa uygun olarak tutulur.

Tutulacak Defterler

Dernekte, aşağıda yazılı defterler tutulur.

a)İşletme hesabı esasında tutulacak defterler ve uyulacak esaslar aşağıdaki gibidir:

1-Karar Defteri: Yönetim Kurulu kararları tarih ve numara sırasıyla bu deftere yazılır ve kararların altı toplantıya katılan üyelerce imzalanır.

2-Üye Kayıt Defteri: Derneğe üye olarak girenlerin kimlik bilgileri, derneğe giriş ve çıkış tarihleri bu deftere işlenir. Üyelerin ödedikleri giriş ve yıllık aidat miktarları bu deftere işlenebilir.

3-Evrak Kayıt Defteri: Gelen ve giden evraklar, tarih ve sıra numarası ile bu deftere kaydedilir. Gelen evrakın asılları ve giden evrakın kopyaları dosyalanır. Elektronik posta yoluyla gelen veya giden evraklar çıktısı alınmak suretiyle saklanır.

4-İşletme Hesabı Defteri: Dernek adına alınan gelirler ve yapılan giderler açık ve düzenli olarak bu deftere işlenir.

b)Bilanço esasında tutulacak defterler ve uyulacak esaslar aşağıdaki gibidir:

1- (a) bendinin 1, 2 ve 3’üncü alt bentlerinde kayıtlı defterler bilanço esasında defter tutulması durumunda da tutulur.

2- Yevmiye Defteri ve Büyük Defter: Bu defterlerin tutulma usulü ile kayıt şekli Vergi Usul Kanunu ile bu Kanununun Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye istinaden yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri esaslarına göre yapılır.

Defterlerin Tasdiki

Dernekte, tutulması zorunlu olan defterler (Büyük Defter hariç), kullanmaya başlamadan önce İl Sivil Toplumla İlişkiler Müdürlüğü’ne veya notere tasdik ettirilir. Bu defterlerin kullanılmasına sayfaları bitene kadar devam edilir ve defterlerin ara tasdiki yapılmaz. Ancak, bilanço esasına göre tutulan Yevmiye Defterinin kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda, her yıl yeniden tasdik ettirilmesi zorunludur.

Gelir Tablosu ve Bilanço Düzenlenmesi

İşletme hesabı esasına göre kayıt tutulması durumunda yıl sonlarında (31 Aralık) (Dernekler Yönetmeliği EK-16’da belirtilen) “İşletme Hesabı Tablosu” düzenlenir. Bilanço esasına göre defter tutulması durumunda ise, yıl sonlarında (31 Aralık), Maliye Bakanlığınca yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğlerini esas alarak bilanço ve gelir tablosu düzenlenir.

Madde 15: Derneğin Gelir ve Gider İşlemleri

Gelir ve gider belgeleri;

Dernek gelirleri, (Dernekler Yönetmeliği EK- 17’de örneği bulunan) “Alındı Belgesi” ile tahsil edilir. Dernek gelirlerinin bankalar aracılığı ile tahsili halinde banka tarafından düzenlenen dekont veya hesap özeti gibi belgeler alındı belgesi yerine geçer.

Dernek giderleri ise fatura, perakende satış fişi, serbest meslek makbuzu gibi harcama belgeleri ile yapılır. Ancak derneğin, Gelir Vergisi Kanununun 94’üncü maddesi kapsamında bulunan ödemeleri için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre gider pusulası, bu kapsamda da bulunmayan ödemeleri için (Dernekler Yönetmeliği EK-13’te örneği bulunan) “Gider Makbuzu” düzenlenir.

Dernek tarafından kişi, kurum veya kuruluşlara yapılacak bedelsiz mal ve hizmet teslimleri (Dernekler Yönetmeliği EK-14’te örneği bulunan) “Ayni Yardım Teslim Belgesi” ile yapılır. Kişi, kurum veya kuruluşlar tarafından derneğe yapılacak bedelsiz mal ve hizmet teslimleri ise (Dernekler Yönetmeliği EK-15’te örneği bulunan) “Ayni Bağış Alındı Belgesi” ile kabul edilir.

Bu belgeler; Ek-13, Ek-14 ve Ek-15’te gösterilen biçim ve ebatta, müteselsil seri ve sıra numarası taşıyan, kendinden karbonlu elli asıl ve elli koçan yaprağından meydana gelen ciltler veya elektronik sistemler ve yazı makineleri aracılığıyla yazdırılacak form veya sürekli form şeklinde bastırılır. Form veya sürekli form şeklinde bastırılacak belgelerin, belirtilen nitelikte olması zorunludur.

Alındı Belgeleri

Dernek gelirlerinin tahsilinde kullanılacak “Alındı Belgeleri” (Dernekler Yönetmeliği EK- 17’de gösterilen biçim ve ebatta) Yönetim Kurulu kararıyla, matbaaya bastırılır.

Alındı belgelerinin bastırılması ve kontrolü, matbaadan teslim alınması, deftere kaydedilmesi, eski ve yeni saymanlar arasında devir teslimi ve alındı belgesi ile dernek adına gelir tahsil edecek kişi veya kişiler tarafından bu alındı belgelerinin kullanımına ve toplanılan gelirlerin teslimine ilişkin hususlarda Dernekler Yönetmeliğinin ilgili hükümlerine göre hareket edilir.

Yetki Belgesi

Yönetim Kurulu asıl üyeleri hariç, dernek adına gelir tahsil edecek kişi veya kişiler, yetki süresi de belirtilmek suretiyle, Yönetim Kurulu kararı ile tespit edilir. Gelir tahsil edecek kişilerin açık kimliği, imzası ve fotoğraflarını ihtiva eden (Dernekler Yönetmeliği Ek-19’da yer alan) “Yetki Belgesi” dernek tarafından iki nüsha olarak düzenlenerek, dernek Yönetim Kurulu başkanınca onaylanır. Yönetim Kurulu asıl üyeleri yetki belgesi olmadan gelir tahsil edebilir.

Yetki belgelerinin süresi Yönetim Kurulu tarafından en çok bir yıl olarak belirlenir. Süresi biten yetki belgeleri birinci fıkraya göre yenilenir. Yetki belgesinin süresinin bitmesi veya adına yetki belgesi düzenlenen kişinin görevinden ayrılması, ölümü, işine veya görevine son verilmesi gibi hallerde, verilmiş olan yetki belgelerinin dernek Yönetim Kuruluna bir hafta içinde teslimi zorunludur. Ayrıca, gelir toplama yetkisi Yönetim Kurulu kararı ile her zaman iptal edilebilir.

Gelir ve Gider Belgelerinin Saklama Süresi

Defterler hariç olmak üzere, dernek tarafından kullanılan alındı belgeleri, harcama belgeleri ve diğer belgeler özel kanunlarda belirtilen süreler saklı kalmak üzere, kaydedildikleri defterlerdeki sayı ve tarih düzenine uygun olarak 5 yıl süreyle saklanır.

Madde 16: Beyanname Verilmesi

Derneğin, bir önceki yıla ait faaliyetleri ile gelir ve gider işlemlerinin yıl sonu itibarıyla sonuçlarına ilişkin (Dernekler Yönetmeliği EK-21’de sunulan) “Dernek Beyannamesi” dernek Yönetim Kurulu tarafından onaylandıktan sonra, her takvim yılının ilk dört ayı içinde dernek başkanı tarafından ilgili mülki idare amirliğine verilir.

Madde 17: Bildirim Yükümlülüğü

Mülki amirliğe yapılacak bildirimler;

Genel Kurul Sonuç Bildirimi

Olağan veya olağanüstü Genel Kurul toplantılarını izleyen 45 gün içinde, Yönetim ve Denetim Kurulları ile diğer organlara seçilen asıl ve yedek üyeleri içeren (Dernekler Yönetmeliği Ek-3’te yer alan) Genel Kurul Sonuç Bildirimi mülki idare amirliğine verilir. Genel Kurul toplantısında tüzük değişikliği yapılması halinde; Genel Kurul toplantı tutanağı, tüzüğün değişen maddelerinin eski ve yeni şekli, her sayfası Yönetim Kurulu üyelerinin salt çoğunluğunca imzalanmış dernek tüzüğünün son şekli, bu fıkrada belirtilen süre içinde ve bir yazı ekinde mülki idare amirliğine verilir.

Taşınmazların Bildirilmesi

Derneğin edindiği taşınmazlar tapuya tescilinden itibaren otuz gün içinde (Dernekler Yönetmeliği EK-26’da sunulan) “Taşınmaz Mal Bildirimi”ni doldurmak suretiyle mülki idare amirliğine bildirilir.

Yurtdışından Yardım Alma Bildirimi

Dernek tarafından, yurtdışından yardım alınacak olması durumunda yardım alınmadan önce (Dernekler Yönetmeliği EK-4’te belirtilen) “Yurtdışından Yardım Alma Bildirimi” doldurup mülki idare amirliğine bildirimde bulunulur.

Nakdi yardımların bankalar aracılığıyla alınması ve kullanılmadan önce bildirim şartının yerine getirilmesi zorunludur.

Kamu Kurum ve Kuruluşları İle Birlikte Yürütülen Ortak Projelerle ilgili Bildirim

Derneğin görev alanına ilişkin konularda kamu kurum ve kuruluşları ile yürüttüğü ortak projelerle ilgili olarak yapılan protokol ve projenin örneği (Dernekler Yönetmeliği EK-23’de gösterilen) “Proje Bildirimi”ne eklenerek, protokol tarihini izleyen bir ay içinde dernek merkezinin bulunduğu yerin valiliğine verilir.

Değişikliklerin Bildirilmesi

Derneğin yerleşim yerinde meydana gelen değişiklik (Dernekler Yönetmeliği EK-24’te belirtilen) “Yerleşim Yeri Değişiklik Bildirimi”; Genel Kurul toplantısı dışında dernek organlarında meydana gelen değişiklikler (Dernekler Yönetmeliği EK-25’te belirtilen) “Dernek Organlarındaki Değişiklik Bildirimi” doldurulmak suretiyle, değişikliği izleyen 45 gün içinde mülki idare amirliğine bildirilir.

Dernek tüzüğünde yapılan değişiklikler de tüzük değişikliğinin yapıldığı Genel Kurul toplantısını izleyen 45 gün içinde, Genel Kurul sonuç bildirimi ekinde mülki idare amirliğine bildirilir.

Madde 18: Temsilcilik Açma

Dernek, gerekli gördüğü yerlerde dernek faaliyetlerini yürütmek amacıyla Yönetim Kurulu kararıyla temsilcilik açabilir. Temsilciliğin adresi, Yönetim Kurulu kararıyla temsilci olarak görevlendirilen kişi veya kişiler tarafından o yerin mülkî idare amirliğine yazılı olarak bildirilir. Temsilcilik, dernek Genel Kurulunda temsil edilmez.

Madde 19: Derneğin İç Denetimi

Dernekte Genel Kurul, Yönetim Kurulu veya Denetim Kurulu tarafından iç denetim yapılabileceği gibi, bağımsız denetim kuruluşlarına da denetim yaptırılabilir. Genel Kurul, Yönetim Kurulu veya bağımsız denetim kuruluşlarınca denetim yapılmış olması, Denetim Kurulunun yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.

Denetim Kurulu tarafından en geç yılda bir defa derneğin denetimi gerçekleştirilir. Genel Kurul veya Yönetim Kurulu, gerek görülen hallerde denetim yapabilir veya bağımsız denetim kuruluşlarına denetim yaptırabilir.

Madde 20: Derneğin Borçlanma Usulleri

Dernek amacını gerçekleştirmek ve faaliyetlerini yürütebilmek için ihtiyaç duyulması halinde Yönetim Kurulu kararı ile borçlanma yapabilir. Bu borçlanma kredili mal ve hizmet alımı konularında olabileceği gibi nakit olarak da yapılabilir. Ancak bu borçlanma, derneğin gelir kaynakları ile karşılanamayacak miktarlarda ve derneği ödeme güçlüğüne düşürecek nitelikte yapılamaz.

Madde 21: Tüzüğün Ne Şekilde Değiştirileceği

Tüzük değişikliği Genel Kurul kararı ile yapılabilir. Genel Kurulda tüzük değişikliği yapılabilmesi için Genel Kurula katılma ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, Yönetim ve Denetim Kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz. Tüzük değişikliği için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya katılan ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin oylarının 2/3’ü’dür. Genel kurulda tüzük değişikliği oylaması açık olarak yapılır.

Madde 22: Derneğin Feshi ve Mal Varlığının Tasfiye Şekli

Genel Kurul, her zaman derneğin feshine karar verebilir.

Genel Kurulda fesih konusunun görüşülebilmesi için Genel Kurula katılma ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, Yönetim ve Denetim Kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.

Fesih kararının alınabilmesi için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya katılan ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin oylarının 2/3’ü’dür. Genel kurulda fesih kararı oylaması açık olarak yapılır.

Tasfiye İşlemleri

Genel Kurulca fesih kararı verildiğinde, derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi son Yönetim Kurulu üyelerinden oluşan tasfiye kurulunca yapılır. Bu işlemlere, feshe ilişkin Genel Kurul kararının alındığı veya kendiliğinden sona erme halinin kesinleştiği tarihten itibaren başlanır. Tasfiye süresi içinde bütün işlemlerde dernek adında “Tasfiye Halinde Sosyal Fayda İçin İletişim Derneği” ibaresi kullanılır.

Tasfiye kurulu, mevzuata uygun olarak derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi işlemlerini baştan sonuna kadar tamamlamakla görevli ve yetkilidir. Bu kurul, önce derneğin hesaplarını inceler.

İnceleme esnasında derneğe ait defterler, alındı belgeleri, harcama belgeleri, tapu ve banka kayıtları ile diğer belgelerinin tespiti yapılarak varlık ve yükümlülükleri bir tutanağa bağlanır. Tasfiye işlemleri sırasında derneğin alacaklılarına çağrıda bulunulur ve varsa malları paraya çevrilerek alacaklılara ödenir. Derneğin alacaklı olması durumunda alacaklar tahsil edilir. Alacakların tahsil edilmesi ve borçların ödenmesinden sonra kalan tüm para, mal ve hakları, Genel Kurulda belirlenen yere devredilir. Genel Kurulda, devredilecek yer belirlenmemişse derneğin bulunduğu ildeki amacına en yakın ve fesih edildiği tarihte en fazla üyeye sahip derneğe devredilir.

Tasfiyeye ilişkin tüm işlemler tasfiye tutanağında gösterilir ve tasfiye işlemleri, mülki idare amirliklerince haklı bir nedene dayanılarak verilen ek süreler hariç üç ay içinde tamamlanır.

Derneğin para, mal ve haklarının tasfiye ve intikal işlemlerinin tamamlanmasını müteakip tasfiye kurulu tarafından durumun yedi gün içinde bir yazı ile dernek merkezinin bulunduğu yerin mülki idare amirliğine bildirilmesi ve bu yazıya tasfiye tutanağının da eklenmesi zorunludur.

Derneğin defter ve belgelerini tasfiye kurulu sıfatıyla son Yönetim Kurulu üyeleri saklamakla görevlidir. Bu görev, bir Yönetim Kurulu üyesine de verilebilir. Bu defter ve belgelerin saklanma süresi beş yıldır.

Madde 23: Hüküm Eksikliği

Bu tüzükte belirtilmemiş hususlarda Dernekler Kanunu, Türk Medeni Kanunu ve bu kanunlara atfen çıkartılmış olan Dernekler Yönetmeliği ve ilgili diğer mevzuatın dernekler hakkındaki hükümleri uygulanır.